Skala podatkowa, czyli podatek na zasadach ogólnych

Jeżeli prowadzisz działalność gospodarczą, wybór formy opodatkowania jest jedną z najważniejszych decyzji, jaką podejmiesz w związku z biznesem. Przesądza o sposobie rozliczania się z fiskusem, a także dostępnych ulgach i sposobie obliczenia podatku w danym roku podatkowym. Kiedy stosuje się skalę podatkową i na czym ona polega?

Na czym polega skala podatkowa?

Skala podatkowa, określana też jako podatek na zasadach ogólnych, to domyślna forma opodatkowania. Podlegają jej wszystkie osoby opłacające podatek dochodowy od osób fizycznych:

• osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, które nie wybrały innej formy opodatkowania (np. ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych);
• pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę;
• osoby wykonujące swoje obowiązki na podstawie umowy cywilnoprawnej, np. umowy o dzieło lub zlecenie.

Przy skali podatek jest naliczany od dochodu, co oznacza, że przedsiębiorcy mają możliwość obniżenia przychodu o koszty jego uzyskania. Istota skali podatkowej, polega na zastosowaniu dwóch progów podatkowych. Niższa stawka 12% jest stosowana do dochodów nieprzekraczających 120 tysięcy złotych rocznie. Powyżej tej kwoty stosuje się wyższą, 32-procentową stawkę podatkową.

Kto może skorzystać ze skali podatkowej?

Z zasad ogólnych mogą korzystać wszyscy przedsiębiorcy, którzy płacą podatek dochodowy PIT, niezależnie od profilu swojego biznesu. Jest to forma domyślna, co oznacza, że nie trzeba jej zgłaszać do urzędu skarbowego, a brak wyboru innej formy lub utrata możliwości korzystania z niej (np. w wyniku utraty możliwości rozliczania się na podstawie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych) oznacza, że dochody należy opodatkować według skali podatkowej. Warto pamiętać, że niekiedy skala podatkowa będzie jedyną dopuszczalną formą opodatkowania. Dotyczy to m.in. sytuacji, kiedy przedsiębiorca świadczy na rzecz swojego byłego pracodawcy usługi, które wcześniej były objęte umową o pracę.

Wysokość podatku dochodowego według skali. Jak obliczyć podatek dochodowy?

Podatnicy opodatkowani na zasadach ogólnych płacą podatek według skali podatkowej po uwzględnieniu kwoty wolnej od podatku. Kwota wolna od podatku wynosi w 2023 r. 30 000 złotych, przy czym należy wyliczyć ją w sposób następujący: 30 000 złotych x 12% = 3 600 złotych. Od połowy 2022 roku obowiązuje nowa skala podatkowa, która obniża stawkę dla pierwszego progu podatkowego z 17% do 12%. Ostatecznie kwotę podatku dochodowego od osób fizycznych wylicza się, biorąc pod uwagę zarówno progi podatkowe, jak i wysokość kwoty zmniejszającej podatek:

• pierwszy próg podatkowy dotyczy podstawy obliczenia podatku do 120 000 złotych – 12% minus kwota zmniejszająca podatek;
• drugi próg podatkowy dotyczy wysokości dochodu powyżej 120 000 złotych – 10 800 złotych plus 32% nadwyżki ponad 120 000 złotych.

Należy pamiętać, że wysokość kwoty zmniejszającej podatek jest taka sama w pierwszym progu podatkowym oraz drugim progu. Dla osób, których dochody nie przekraczają kwoty wolnej, podatek wynosi 0 zł. Wysokość podatku zależy od różnicy między przychodem a kosztami jego uzyskania. Aby obliczyć podatek, należy całkowity przychód pomniejszyć o wysokość poniesionych kosztów, a następnie zastosować wskazany wyżej wzór.

Wysokość składki zdrowotnej a PIT

Składka zdrowotna przy skali podatkowej wynosi 9% dochodu z poprzedniego miesiąca i nie może być niższa niż 9% minimalnego wynagrodzenia za dany rok podatkowy. Jeżeli to wynagrodzenie wzrośnie, wyższa będzie też składka zdrowotna.

Zalety korzystania ze skali podatkowej

Korzystanie ze skali to dla podatnika wiele korzyści. Przede wszystkim skala pozwala odliczyć szereg ulg podatkowych, w tym:

• ulgę na dziecko;
• ulgę dla rodzin 4+;
• ulgę na prototyp;
• ulgę na robotyzację;
• ulgę IP BOX.

Zasady ogólne dają podatnikowi możliwość rozliczenia się razem z małżonkiem. Oznacza to, że dopiero przy dochodach przekraczających 240 000 złotych stosuje się drugą skalę podatkową. Działalność opodatkowana ryczałtem lub podatkiem liniowym nie daje takiej możliwości. Opodatkowaniu przy skali podlega dochód, więc wartości podatku są obniżone o koszty uzyskania przychodu. Wśród innych zalet warto wymienić możliwość rozliczenia dochodów z różnych źródeł w zeznaniu rocznym oraz stosowania uproszczonej zaliczki na podatek.

Wady korzystania ze skali podatkowej

Główną wadą ogólnych zasad opodatkowania jest wysoka stawka podatku przy kwocie dochodu powyżej 120 000 zł. Progi podatkowe 2023 nadal przewidują 32-procentową stawkę dla podatników. Stawki podatku są więc atrakcyjne, ale do pewnego pułapu zarobków. Dodatkowo przy dochodach przekraczających 1 000 000 złotych pojawia się niezależne od podatku obciążenie publicznoprawne, czyli danina solidarnościowa, która wynosi 4%. Do zapłaty daniny solidarnościowej zobowiązani są wszyscy podatnicy. Warto też pamiętać, że składka zdrowotna nie podlega odliczeniu, a dochody osiągnięte z różnych źródeł mają wspólny próg podatkowy. Wreszcie, z działalnością gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych wiąże się więcej formalności z uwagi na konieczność prowadzenia Podatkowej Księgi Przychodów i Rozchodów niż np. z ewidencją ryczałtu.

Skala podatkowa 2023. Czy to rozwiązanie się opłaca?

Polski Ład wprowadził wiele zmian, które pojawiły się w zakresie wysokości kwoty wolnej od podatku oraz objęły należny podatek PIT i sposób jego wyliczania. W przypadku działalności gospodarczej nadal zasady ogólne są najczęściej wybieranym, choć niekoniecznie najlepszym rozwiązaniem. Jeżeli szukasz wsparcia w optymalizacji podatkowej swojej firmy, skorzystaj z naszych usług i zajrzyj na: https://maza.pl/uslugi-ksiegowe/.