Deklaracja podatkowa czym jest?

Terminowe rozliczanie podatków to jeden z podstawowych obowiązków osób prowadzących działalność gospodarczą, niezależnie od wybranej formy organizacyjno-prawnej. Jakie są najpopularniejsze rodzaje deklaracji podatkowych, kiedy i w jakim terminie należy je złożyć?

Czym jest deklaracja podatkowa?

Pojęcie deklaracji podatkowej nie otrzymało definicji legalnej. Przyjmuje się jednak, że jest to oświadczenie podatnika zawierające informacje istotne dla określenia istnienia i wysokości zobowiązania podatkowego (na potrzeby rozliczeń podatkowych). Deklaracją może być zarówno samo złożenie oświadczenia, jak i korekta deklaracji. Za deklaracje podatkowe uważa się informacje, zestawienia i sprawozdania, które muszą składać podatnicy, płatnicy oraz inkasenci do urzędu skarbowego.

Rodzaj i termin składania deklaracji na podstawie przepisów prawa podatkowego zależy od:

• wybranej formy rozliczania z fiskusem;
• formy, w jakiej podatnik prowadzi działalność gospodarczą;
• rodzaju prowadzenia działalności gospodarczej.

Warto pamiętać, że złożenie korekty nie zawsze będzie możliwe. Uprawnienie podatnika w tym zakresie ulega zawieszeniu m.in. na czas trwania postępowania podatkowego.

Złożenie deklaracji przez podatnika podatku dochodowego

Obowiązek podatkowy w zakresie podatku dochodowego obejmuje wszystkich podatników i może polegać na:

• zapłacie podatku PIT – przykładowo w przypadku osób fizycznych prowadzących JDG lub wspólników spółki jawnej będących osobami fizycznymi;
• zapłacie podatku CIT – w przypadku m.in. spółek kapitałowych.

W określonych przypadkach może pojawić się też podwójne opodatkowanie (np. dochód spółki z o.o. opodatkowany CIT oraz wypłacona dywidenda objęta PIT). Zeznanie podatkowe w przypadku podatku dochodowego odnosi się do wysokości osiągniętego dochodu – dla podatku liniowego, karty podatkowej lub skali albo przychodów w przypadku ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Podatnicy opłacający podatek dochodowy mają obowiązek obliczenia oraz odprowadzania okresowych zaliczek miesięcznie, kwartalnie lub w formie uproszczonej (uwzględniając deklarację podatkową z ubiegłego roku).

Warto zwrócić uwagę, że zaliczki na podatek dochodowy obliczane w danym roku podatkowym są po prostu wpłacane na mikrorachunek podatkowy przedsiębiorcy. W tym zakresie nie ma potrzeby składania deklaracji. Deklarację podatkową składa się, korzystając z formularzy podatkowych opracowanych przez Ministerstwo Finansów. Może być to np.:

• PIT-36 przy opodatkowaniu na zasadach ogólnych;
• PIT-36L dla opodatkowania liniowego;
• PIT-16A dla karty podatkowej;
• CIT-8 dla podatników składających deklarację roczną w zakresie CIT;
• CIT-8A dla grup kapitałowych opodatkowanych podatkiem CIT.

Samodzielne ustalenie właściwego formularza, a także jego wypełnienie nie zawsze jest proste. W razie wątpliwości warto skorzystać ze wsparcia biura księgowego.

Deklaracje dla celów podatkowych w przypadku podatku od towarów i usług

Podatnicy, którzy płacą podatek VAT, mają obowiązek wysyłania do Ministerstwa Finansów zestawienia zakupów i sprzedaży w formie plików .XML o ustrukturyzowanej budowie (tzw. Jednolity Plik Kontrolny). Niezależnie od tego, czy przedsiębiorca rozlicza się z VAT miesięcznie, czy kwartalnie, plik JPK trzeba wysyłać co miesiąc. Jako przykłady deklaracji w zakresie VAT można wskazać:

• VAT R – zgłoszenie rejestracyjne;
• JPK V7 – dla podatników rozliczających się miesięcznie;
• JPK V7K – dla podatników rozliczających się kwartalnie.

Deklaracje w zakresie podatku akcyzowego

Deklaracja podatkowa pojawia się także w przypadku akcyzy. To rodzaj podatku pośredniego nakładnego na niektóre wyrobu konsumpcyjne. Dotyczy m.in. alkoholu, samochodów i wyrobów tytoniowych. Zeznania podatkowe w zakresie akcyzy mogą przybrać postać m.in. formularza:

• AKC-4/4ZO – deklaracja dla podatku akcyzowego;
• AKC-4/D – podatek akcyzowy od paliw silnikowych;
• AKC-4 – podatek akcyzowy od samochodów osobowych.

Oczywiście nie są to wszystkie rodzaje deklaracji, do których składania jest zobowiązany podatnik. W zależności od rodzaju prowadzonej działalności może pojawić się konieczność zapłaty podatku od środków transportowych, od czynności cywilnoprawnych, opłaty emisyjnej lub jeszcze innych zobowiązań publicznoprawnych. Niekiedy też podatki są ze sobą powiązane – np. opłata emisyjna oraz akcyza.

Termin złożenia deklaracji podatkowej

Należy pamiętać, że termin złożenia zeznania podatkowego jest uzależniony od typu deklaracji. Dochowanie terminowości rozliczeń jest bardzo ważne. Uchybienia w tym zakresie wiążą się z ryzykiem nałożenia dotkliwej grzywny w razie kontroli podatkowej.

Dla osób rozliczających się z podatku PIT deklaracja roczna powinna być złożona między 15. lutego a końcem kwietnia następnego roku podatkowego.

Z kolei podatnicy opłacający CIT co do zasady mają obowiązek złożenia sprawozdania do końca trzeciego miesiąca następnego roku podatkowego. Jeżeli jednak podatnik składa inną deklarację, niż podstawowy formularz CIT-8, terminy ich złożenia mogą być inne. Jako przykład można podać CIT-CFC, w którym wskazuje się dochód ze spółki zagranicznej kontrolowanej przez podatnika opłacającego PIT. W tym przypadku deklarację należy złożyć do końca 9. miesiąca następnego roku podatkowego.

W przypadku podatku VAT pliki JPK należy wysyłać do 25. dnia następnego miesiąca lub 25. dnia miesiąca po każdym kwartale – odpowiednio przy rozliczeniach miesięcznych i kwartalnych.

Jak składać deklaracje podatkowe?

Większość deklaracji można złożyć na jeden z dwóch sposobów – papierowo lub w wersji elektronicznej. W przypadku podatku dochodowego podatnicy mogą wykorzystać Portal Podatkowy, system e-Deklaracje oraz system PUESC. Niekiedy jednak zeznanie może być wysłane wyłącznie drogą elektroniczną (np. deklaracje VAT). Przedsiębiorca, który nie ma czasu, aby odwiedzić urząd skarbowy albo złożyć deklarację przez internet może ustanowić pełnomocnika, który zrobi to za niego.

Samodzielne wypełnienie i złożenie deklaracji podatkowej często jest dużym wyzwaniem nawet dla doświadczonych przedsiębiorców. W razie wątpliwości warto skorzystać z konsultacji w zakresie doradztwa podatkowego.